You are currently viewing Iz pera Milice Kankaraš − kritika finalne večeri 52. Međunarodnog takmičenja muzičke omladine

Iz pera Milice Kankaraš − kritika finalne večeri 52. Međunarodnog takmičenja muzičke omladine

Muzički limbo

Muzička kritika i napisi o muzici

Iz pera Milice Kankaraš − kritika finalne večeri 52. Međunarodnog takmičenja Muzičke omladine

Poslednji dani marta ove godine bili su rezervisani za finale 52. Međunarodnog takmičenja Muzičke omladine. Obje finalne večeri, kao i sama dodjela nagrada rezervisana za treću večer, održane su u Velikoj sali Kolarčeve zadužbine. Publika je imala priliku da čuje odlična izvođenja Veberovog, Šporovog i Kruselovog koncerta za klarinet i orkestar i šest mladih umjetnika iz Srbije i Kine uz pratnju Simfonijskog orkestra Radio televizije Srbije pod dirigentskom palicom Olivere Sekulić-Barac. Zadata kompozicija ovogodišnjeg takmičenja Kaprilo prestisimo broj 13 Ante Grgina, tehnički je izuzetno zahtjevna minijatura i kao svojevrsni bis izvođena je nakon koncerta što je utoliko veći izazov bio za mlade umjetnike, fizički i emotivno iscrpljene nakon izvedbe koncerta.

Prve večeri predstavili su se kandidati: Slaven Balać, Dositej Novaković i Jovan Živčić. Drugo veče je otvorila Katarina Marjanov, a nakon nje su slijedili nastupi Hongji Đianga i Đinćao Đanga. Svi kandidati su pokazali zavidan nivo tehničke spretnosti i muzikalnosti. Dokazali su takođe, da su već formirane muzičke ličnosti koje imaju potencijal da nastupaju i u svjetskim muzičkim institucijama. Međutim, bile su uočljive i izuzetne razlike među klarinetistima, prije svega kada govorimo o takozvanom ličnom pečatu umjetnika. Iako ga je teško definisati, navedeni pojam suštinski označava skup individualizama u interpretaciji nastalih spontano, proizašlih iz karaktera izvođača. Starogrčku podjelu na četiri vrste karaktera mogli bismo primijeniti za opis umjetnika iz Srbije, jer su njihove interpretacije ponaosob odražavale osobenosti koleričnog, flegmatičnog, melanholičnog i sangviničnog karaktera.

U smislu te analogije, Slaven Balać pokazao je laičkoj javnosti da posjeduje kolerični, vatreni tip ličnosti. Svaka odsvirana nota bila je nabijena izuzetnom, gotovo eksplozivnom energijom. Pasaži, nerijetko furiozni, bili su upotpunjeni često silovitim naglascima, najsličnijim sforcatima u fortisimu koji nisu najbolje pristajali klasicizmu, odnosno, ranom romantizmu Veberovog koncerta. I sami govor tijela Balaća bio je usklađen sa njegovim strastvenim stilom sviranja.

Nastup Dositeja Novakovića u smislu duševnosti, bio je potpuna suprotnost Balaćevom. Naime, Novaković je gotovo nečujno i ležernim korakom izašao na scenu. Trenuci uzimanja vazduha, čak i tokom izvođenja najkompleksnijih pasaža, delovali su gotovo neprimjetno, što je ostavljalo utisak superiornog vladanja instrumentom. U maniru pozitivnih karakteristika flegmatičnog tipa, Novaković je za razliku od svih ostalih kandidata sve vrijeme imao meditativan stav i miran izraz lica. Sigurno i precizno, on je izveo neka od najkompleksnijih djela za klarinet među koje spada i koncert Krusela. Laička javnost je imala utisak da umjetnik svira gotovo bez ikakvog napora, kao da su u pitanju najlakše kompozicije pisane za ovaj instrument, odnosno, činilo se kao da sami klarinet govori. Nije iznenadila odluka žirija da njegova interpretacija Grginovog Kapriča bude nagrađena kao najbolja interpretacija ove virtuozne kompozicije.

Katarina Marjanov imala je najemotivniju interpretaciju. U poređenju sa emocionalnom stabilnošću Novakovića, njeno izvođenje Kruselovog koncerta bilo je ispunjeno bolnim rubatima koja nagovještavaju melanholični duh ranog romantizma. Važno je napomenuti da je Marjanova bila jedina žena u finalu ovogodišnjeg Međunarodnog takmičenja Muzičke omladine. Jedan od glavnih, ako ne i najvažniji razlog zbog koga nismo slušali više umjetnica je zahtjevnost ovog programa u smislu fizičke snage, što je postalo evidentno tokom Katarinine interpretacije Grginovog Kapriča. Naime, mladoj umjetnici se desilo da je na samom početku djela na kratko izgubila dah i doživjela trenutak koji je nalikovao gušenju. Brzo je uspjela da se sabere, uzme nekoliko udaha i izdaha i nastavi izuzetnu interpretaciju pomenutog djela. Nažalost, taj trenutak ju je koštao sigurne treće nagrade.

Jovan Živčić je u duhu sangviničnog karaktera pokazao lepezu različitih raspoloženja i u tom smislu je njegova interpretacija Veberovog koncerta bila bogatija u odnosu na Balaćevu. Kao i drugi kandidati, pokazao je izuzetnu muzikalnost i zavidnu spretnost. Nažalost, zbog jedne greške koja mu se potkrala na samom kraju zadate kompozicije, žiri je odlučio da mu dodijeli poslednje mjesto. Publika je, s druge strane, najglasnijim ovacijama pozdravila upravo njegov nastup.

Nastup kineskih umjetnika Hongji Đianga i Đinćao Đanga bio je rezervisan za kraj druge večeri. Prvi utisak koji su kineski umjetnici ostavili na publiku, kako stručnu tako i laičku, jeste zavidan nivo koncentracije i gotovo neprirodna perfekcija izvođenja lišena ličnog pečata, odnosno, karaktera samog umjetnika. Njihov pristup u kontekstu duševnosti, bio je dijametralno suprotan nastupima srpskih klarinetista. Dok smo kod Dositeja, Katarine, Slavena i Jovana osjetili i proživljavali remek-djela pisana za klarinet, kod Đianga i Đanga smo imali priliku da slušamo muzička izvođenja koja pretenduju da budu najvjerodostojnija reprodukcija originalnog djela.

Prije nego što pređem na razlike u nastupu Đianga i Đanga moram napomenuti da je Điang, u odnosu na ostale kandidate ovog takmičenja, pokazao najveći nivo svjesnosti o trajanju, odnosno, izdržavanju svakog tona. Naime, svaki njegov ton, izuzev onih u pasažima, sadržao je jedan oblik mikro-krešenda i dekrešenda, dajući njegovom izvođenju dimenziju dubine kakva se rijetko može čuti. Ovaj način izvođenja je veoma zahtijevan i sigurno je da su njegovom nastupu prethodile godine mukotrpnog rada u kojima je do savršenstva brusio filigransku preciznost interpretacije. Takođe, u poređenju sa drugim kandidatima, Điang je savršeno pratio govor tijela dirigentkinje Olivere Sekulić-Barac. Njihova sinhronizovanost je na trenutke podsjećala na ples, jer je solista čak blago savijao koljena u istom trenutku kada bi i dirigentkinja to uradila. Đang je takođe pratio dirigentkinju, ali ne u mjeri kakvu je ostvario Điang. Takođe, on nije uspio da ostvari nivo kontrole i lakoće u izvođenju Šporovog koncerta za klarinet i orkestar, kakav je Điang pokazao u svojoj interpretaciji Krusela i Grigina.

Uzimajući u obzir sve navedeno, ne iznenađuje zbog čega je publika glasala isto kao i žiri, prepoznavši Đianga kao pobjednika ovogodišnjeg Međunarodnog takmičenja Muzičke omladine. Dositej Novaković je dobio drugu nagradu a Đang treću. Četvrto mjesto pripalo je Katarini Marjanov, peto Slavenu Balaću i šesto Jovanu Živčiću.

.

Leave a Reply